fbpx

Како да му помогнете на вашето дете ако преживее траума?

Детската траума се дефинира како: „Искуство на настан на дете кој е емоционално болен или вознемирувачки, што често резултира со трајни ментални и физички ефекти“.

Најчестите причини за детска траума вклучуваат: 

  • Стрес предизвикан од сиромаштија 
  • Ненадејна и / или сериозна медицинска состојба на близoк или на детето
  • Војна / тероризам 
  • Заразни или долготрајни болести 
  • Отфрлање од тим или прифаќање на социјалните мрежи
  • Смрт на домашно милениче 
  • Природна катастрофа вo кoја oстанале без свoјoт дом 
  • Насилство (дома, во училиште или во околната заедница)
  • Дете кое слуша како се повторуваат интензивните расправии меѓу  родителите.
  • Несреќи 
  • Насилство / малтретирање преку Интернет
  • Хаос или дисфункција во домот (како што се: семејно насилство, родител со ментална болест, злоупотреба на супстанции или затвор)
  • Смрт на некој близок
  • Емоционална злоупотреба или занемарување
  • Физичка злоупотреба
  • Одвојување од родител или старател
  • Родителско оттуѓување
  • Сексуална злоупотреба
  • КОВИД-19. Иако се чини дека некои деца добро се справуваат, ова е невиден инцидент во нашите животи и големината на промената што им ја предизвика на децата и семејствата е штетна. Дури и децата кои добро се справуваат овој пат веројатно ќе имаат корист од дополнителна поддршка бидејќи сè уште се преплавени со застрашувачки или збунувачки пораки и можеби чувствуваат некои влијанија врз нивното чувство на сигурност и безбедност.

Трауматско искуство

Ниту едно дете не е исто сo друго дете, а она што е трауматично за некое дете, не мора да биде трауматично за другo дете. Учењето, обработувањетo на пoдатoци и справувањетo со неволјите е природен дел од процесот на развој на детето.

Трауматско искуство или повторување на искуството, може да предизвика чувство на страв и загуба, правејќи ги да почувствуваат дека немаат никаква безбедност или контрола над нивните животи. Овие чувства можат да преплават некои деца со толкав интензитет што тоа почнува да влијае на нивниот физички, емоционален, социјален или интелектуален развој. Оваа траума не само што влијае на карактерoт на детето, туку и значително влијае на развoјoт на нивниoт мoзoк.

Трауматски стрес

Трауматскиот стрес е нормална реакција на природна или вештачка катастрофа или друг вознемирувачки настан. 

  • Предизвикува децата од која било возраст да се чувствуваат презаситени од стрес и да предизвика широк спектар на интензивни емоции и физички реакции во однесувањето. 
  • Можe да влијае на расположението, апетитот, сонот и целокупната благосостојба на детето. 

Како да им помогнете на вашите деца?

Избегнувајте потсетници за настанот.

Поттикнете активности за вашето дете да не се фокусира единствено на трауматскиот настан. Може да му читате на вашето дете, да играте заедно или да гледате филм.

Реакцијата на вашето дете на катастрофа или трауматски настан може да биде под големо влијание на вашиот сопствен одговор.  Деца од сите возрасти – дури и тинејџери кои бараат независност – бараат утеха и уверување кај своите родители во време на криза.
Ако сте го доживеале трауматскиот настан заедно со вашето дете, клучно е да преземете чекори за да се справите со сопствениот трауматски стрес . Дури и младите доенчиња можат да ја ’соберат’ вознемиреноста и стресот на своите родители.  

Запомнете дека децата реагираат на траума на различни начини. 

И нивните чувства можат да доаѓаат и да си одат во бранови. Вашето дете може да биде нерасположено и повлечено во одредени периоди, замрзнато од тага и страв во други времиња. Нема „правилен“ или „погрешен“ начин на реагирање после трауматски настан, затоа не обидувајте се да диктирате што треба да размислува или чувствува вашето дете. 

Охрабрете го вашето дете отворено да ги споделува своите чувства. 

Иако многу тинејџери можеби не сакаат да зборуваат за своите чувства со родител, охрабрете ги да му веруваат на друг доверлив возрасен човек, како семеен пријател, роднина, учител, религиозна личност, терапевт. Важно е да разговара – дури и ако не е со вас. 

Дозволете им да жалат за какви било загуби. 

Ди-стрес.

 Дури и малите деца можат да користат едноставни вежби за дишење за ослободување од стресот и да се чувствуваат полесно во светот, додека постарите деца можат да совладаат други техники за релаксација

Создадете средина за безбедност.

Прво и најважно, трауматизираните деца треба да чувствуваат дека се физички и емоционално безбедни. Децата треба да имаат предвидливост (т.е. во распоредот / рутините, стиловите на родителство) и да знаат без оглед на однесувањето, дека се сакани и поддржувани.

 Именувајте ги нивните чувства.

 Трауматизираните деца постојано доживуваат како секој момент да е опасен. Најдобро е да разговарате со детето користејќи јазик што можат да го разберат во моментите на нарушување на регулацијата на емоциите: именувајте го чувството и именувајте го она што го чувствуваат во нивното тело.  Примери: „Можам да видам дека си навистина исплашен во моментов”.

Време за игра

Преку игра, децата може насочено да ги совладаат своите трауматски искуства (преку различни симболички медиуми: со музика, движење, цртеж). За некои деца може да биде многу тешко да зборуваат за трауматско искуство. На едно мало дете може да му биде полесно да нацрта слика што ги илустрира нивните чувства отколку да зборува за нив. Потоа можете да разговарате со вашето дете за она што го нацрталo.

Запомнете дека децата често ги персонализираат ситуациите. 

Тие можат да се грижат за сопствената безбедност дури и ако трауматскиот настан се случил многу одамна. Уверете го вашето дете дека не е виновно за тоа то се случило и помогнете да ја поставите ситуацијата во контекст. 

Кога да побарате помош доколку вашето дете преживеало траума?

Обично, чувството на вознемиреност, вкочанетост, конфузија, вина и очај на вашето дете по криза, катастрофа или друг трауматски настан ќе започне да бледнеe за релативно кратко време. 

Меѓутоа, ако трауматската реакција на стрес е толку интензивна што се меша со способноста на вашето дете да функционира на училиште или дома – или ако симптомите не почнат да бледнеат, па дури и да се влошуваат со текот на времето – ќе им треба помош од професионалец за ментално здравје. 

Кога симптомите на трауматски стрес не се олеснат, а нервниот систем на вашето дете останува „заглавен“ подолг временски период, може да доживеат посттрауматско стресно нарушување (ПТСН) .

Предупредувачките знаци вклучуваат: 

  • Поминаа шест недели, а вашето дете не се чувствува подобро 
  • Вашето дете има проблеми со функционирањето на училиште 
  • Вашето дете доживува застрашувачки спомени, кошмари или ретроспективи 
  • Симптомите на трауматски стрес се манифестираат како физички поплаки како што се главоболки, болки во стомакот или нарушувања на спиењето 
  • Детето се потешко одржува социјални контакти со пријателите и семејството 
  • Вашето дете или тинејџер има самоубиствени мисли 
  • Вашето дете избегнува се повеќе работи што гo потсетуваат на трауматскиот настан 

Ниту едно дете не е исто сo друго дете, а она што е трауматично за некое дете, не мора да биде трауматично за другo дете. Учењето, обработувањетo на пoдатoци и справувањетo со неволјите е природен дел од процесот на развој на детето.

Акo не е третирана, траумата може да остави трајни последдици врз квалитетот на животот на детето. Исто така, може да влијае врз нив долго до зрелоста. Секоја траума се лекува и со соодветни потпори, децата можат да заздрават и да започнат да напредуваат. 

Побарај совет или насока од Билјана Стојановска

Адолесцентна криза Билјана Стојановска

Јас сум тука да ви помогнам да ги прифатите вашите чувства и да ја зголемите вашата самодоверба со суштинско познавање на внатрешното себе и вашата реалност. Ако се чувствувате заробени во вашата болка, не треба сами да се справувате со тоа. Доколку имате прашања или ви треба насока, слободно контактирајте ме со пополнување на формуларот подолу.